Gulag Takımadaları, Rusya’da 1917’de Bolşevikler’in iktidara gelmesinden kısa süre sonra başlayan tutuklamaların, tutukluların konduğu hapishanelerin ve onların zorla çalıştırıldığı çalışma kamplarının ve yok edilen milyonlarca hayatın Soljenitsın’in gayretleriyle tutulmuş yazılı tarihsel bir kaydıdır. Bu sistem Stalin’in 1924’ten 1953’e kadar olan yönetiminde olağanüstü boyutlara ulaşmıştır.
3 ciltteki değişik bölümler 40 yılın üzerinde bir süre boyunca Sovyet otoriteleri tarafından tutuklanmış, sorgulanmış, mahkum edilmiş, sürgüne gönderilmiş ve hapsedilmiş Gulag mağdurlarını anlatır. Çalışma Soljenitsın’in hapishane günleri boyunca kendi hatıralarından ve zulüm altında ölen hücre arkadaşlarının ayrıntılı ifadelerinden toparladıklarıyla tarihsel bir yorumu harmanlar.
Birinci cildin yayınlanmasından sonra Soljenitsın derhal Sovyet basınının saldırısına maruz kalmıştır. Batı’da başına gelenlere gösterilen yoğun ilgiye rağmen Soljenitsın 12 Şubat 1974’te tutuklandı ve vatana ihanetle suçlandı. Ertesi gün ise Sovyetler Birliği’nden sürgün edildi.
İnsan ruhunun en ağır şartlar altında nasıl direndiğini (veya kırıldığını) merak edenler
Sovyet tarihine, Soğuk Savaş dönemine ve Rus edebiyatına ilgi duyanlar
Özgürlük, adalet ve vicdan kavramlarını derinlemesine sorgulayan okurlar
Totaliter sistemlerin bireyi nasıl öğüttüğünü anlamak isteyenler
Edebi Bir Soruşturma: Yazarın sadece kendi hapis deneyimleri değil, 227 mahkumun tanıklığı, mektupları ve anılarıyla örülmüş devasa bir sözlü tarih çalışması.
Tutuklanma Psikolojisi: Kapının çalınmasıyla başlayan tutuklama, sorgu ve "halk düşmanı" ilan edilme sürecinin sarsıcı psikolojik analizi.
Kamp Hayatının Detayları: Sovyet çalışma kamplarındaki (Gulag) günlük yaşam, hiyerarşi, açlık, soğuk ve hayatta kalma stratejileri.
Sistemin Anatomisi: Gizli polisin (Çeka, NKVD, KGB) evrimi ve devlet terörünün nasıl yasallaştırıldığına dair tarihsel bir bakış.
Ruhsal Direniş: Fiziksel yıkımın ortasında insan onurunu korumanın mümkün olup olmadığına dair felsefi ve manevi bir yolculuk.
İvan Denisoviç'in Bir Günü – Aleksandr Soljenitsin
1984 – George Orwell
Kolyma Öyküleri – Varlam Şalamov
İnsanın Anlam Arayışı – Viktor E. Frankl
Komünizmin Kara Kitabı – Kolektif