Episto-Kleros temsilcilerin ve üst düzey yöneticilik makamında bulunacak kamu görevlilerinin liyakat temelli olarak rastgele seçilmesini ve seçildiği makamda sınırlı süreli görev yapmasını öngören bir yeni siyasî rejim tasarımıdır.
Seçim, atama, kura... Seçim demokrasinin, atama otokrasinin, kura ise Episto-Kleros adı verilen Demarşi rejiminin benimsediği usûl ve esastır. Elinizdeki kitap sadece otokrasiye değil, temsilî demokrasiye meydan okuyan ve başkaldıran bir çalışmadır.
Acaba gerçek anlamda yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını tesis etmek için Anayasa Mahkemesi’ne, Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na, Danıştay’a, Yargıtay’a ve hatta Sayıştay’a seçilecek üyeleri liyâkat havuzundan kura ile seçsek olmaz mı?
Özerk Kurumlar ya da Düzenleyici Üst Kurullar diye tarif edilen ve özünde siyasî iktidarın günübirlik müdahalelerinden uzak kalması gereken Merkez Bankası’nın ve diğer düzenleyici kuruluşların başkan ve üyelerini liyâkat sahibi kişilerden oluşan bir havuzdan kura ile seçsek daha doğru olmaz mı?
Acaba gerçek anlamda laikliği güvence altına almak, din istismarcılığını ortadan kaldırmak ve dinin siyasete alet olmasını engellemek için Din İşleri Yüksek Kurulu üyelerini ve Diyanet İşleri Başkanı’nı liyâkat temelli bir havuzdan kurayla seçsek olmaz mı?
Üniversite rektörlerini seçimle değil, atamayla hiç değil önceden belirlenmiş ve ilân edilmiş liyâkat ilkelerini esas alarak kurayla seçsek olmaz mı?
Eğer temsilî demokrasilerde milletvekillerini gerçekte millet seçmiyorsa, o takdirde lidervekillerini seçtiren oligarşik demokratik rejime sona vermek için temsilcilerimizi belirli liyakat ilkelerine dayalı bir havuzdan kura ile seçsek daha doğru olmaz mı? Oyun, reyin, seçimin, sandığın ve siyasî partilerin tarihe gömüldüğü bir Epistemik Yasama Organı oluşturmak acaba çok mu absürd bir öneri? Seçim olmadan bir demokrasi tasarımı üzerinde düşünmek acaba çok mu aletorik ya da çok mu lotokratik bir ütopya?
Coşkun Can Aktan bu kitabında liyâkat ve eşit fırsatlar ilkelerine dayalı bir yeni siyasî rejimi inşa edecek fikir önerileri sunuyor.
